Skurczowe ciśnienie tętnicze (SBP) wykazuje wyraźną, liniową, wprost proporcjonalną zależność od wieku chorego. Zdecydowanie największym problemem terapeutycznym z nim związanym są jego podwyższone wartości u pacjentów powyżej 50. roku życia, bardzo często przybierające postać izolowanego nadciśnienia skurczowego (ISH).Trzeba zaznaczyć, na podstawie dużych projektów epidemiologicznych (NHANES III, WISHE, WHO MONICA), że problem ten dotyczy blisko 65% ogólnej populacji chorych na nadciśnienie tętnicze niedostatecznie leczonych i aż 80% pacjentów po 50. roku życia. W patogenezie wzrostu składowej skurczowej nadciśnienia wraz z wiekiem podstawowe znaczenie przypisuje się narastającej sztywności dużych naczyń tętniczych (aorty i rozgałęzień), upośledzonej wazodylatacji w odpowiedzi na stymulację receptorów beta-adrenergicznych, przy zachowanej reakcji na stymulację receptorów alfa uszkodzeniu śródbłonka i związanym z wiekiem zmianom w nerkach. Wyniki wieloletnich obserwacji epidemiologicznych, m.in. z badania Framingham czy projektu Monica, wykazały wprost proporcjonalną zależność między ciśnieniem skurczowym a powikłaniami sercowo-naczyniowymi i niewydolnością nerek już od wartości powyżej 115 mmHg (...)

Szanowni Czytelnicy. Dynamiczny rozwój współczesnej medycyny oparty o biologię molekularną oraz nowe rozwiązania techniczne w zakresie diagnostyki obrazowej pozwalają obecne na lepsze poznanie środowiskowych oraz genetycznych uwarunkowań większości chorób metabolicznych trapiących naszą cywilizację. Daje to unikalną w dziejach całej ludzkości szansę na działania wyprzedzające, pozwalające powstrzymać możliwie jak najwcześniej rozwój chorób, które po wykryciu należy przewlekle leczyć praktycznie do końca życia pacjenta. Koszty takiego leczenia i kolejnych hospitalizacji dawno już przekroczyły możliwości budżetowe najbogatszych krajów świata. Jest to wynik epidemii chorób układu sercowo-naczyniowego oraz chorób nowotworowych, dla których niemodyfikowalnym czynnikiem ryzyka jest wiek. Dzięki rozwojowi wakcynologii, która była pionierem działań profilaktycznych, udało s/ę zahamować na całym świecie masowy rozwój chorób zakaźnych i przedłużyć znacząco długość życia przeciętnego człowieka. Jednak dzisiaj przyszedł czas, aby zaszczepić środowisko medyczne i, z jego udziałem, cafe społeczeństwo, wiedzą na temat metod zapobiegania chorobom, które rozwijają się w ukryciu przeciętnie 30-40 lat i mogą być przyczyną przedwczesnych zgonów i/lub obniżenia jakości życia. To właśnie bezpieczeństwo i jakość życia stały się podmiotem nowej intensywnie rozwijającej się dziedziny medycyny, jaką jest kardiologia zapobiegawcza. Wraz z grupą Kolegów i Przyjaciół, którzy od lat prowadzą własne badania podstawowe, kliniczne i epidemiologiczne w zakresie tej dziedziny i są zafascynowani jej rozwojem na świecie i w naszym kraju, pozwalamy sobie przekazać Państwu nowe wydanie Kardiologii Zapobiegawczej. Od poprzedniego wydania upłynęły już ponad trzy lata, a zakres tematów obejmujących problematykę profilaktyki kardiologicznej znacznie się poszerzył. Zachęcając do zapoznania się z treścią tego opracowania opartego o najnowsze dokonania naukowe i doświadczenia praktyczne, wyrażamy jako autorzy poszczególnych rozdziałów nadzieję, że przyniosą one efekt w postaci wzbogacenia sztuki lekarskiej i przywrócenia jej najgłębszej humanitarnej przesłanki, tj. zachowania dobrego stanu zdrowia każdego człowieka od dzieciństwa po późną starość. Chciałbym w tym miejscu serdecznie podziękować Współautorom książki oraz naukowcom, z badań których mogliśmy czerpać nieograniczone zasoby wiedzy, dzieląc się nią z naszymi Czytelnikami. Redaktor, prof. dr hab. n. farm. Marek Naruszewicz